Welke soorten alcoholisten zijn er?

Alcoholisten; dit zijn de 5 typen die voorkomen

Alcoholisme is de fysieke en/of mentale afhankelijkheid van alcohol. In het algemeen zijn de symptomen van alcoholverslaving de zucht naar meer alcohol als men eenmaal is begonnen met drinken en/of als men probeert te minderen, daar bij herhaling niet in slaagt. Alcoholisme begint met tolerantie.

Alcohol werkt als een medicijn en naarmate men meer drinkt, wordt het lichaam minder vatbaar voor de effecten ervan. En bij voldoende herhaling, verwacht het lichaam de aanwezigheid van alcohol, hetgeen tot het alcohol-ontwenningssyndroom leidt.

De vijf soorten alcoholisten

Mensen die worstelen met een alcoholverslaving komen uit alle achtergronden en leeftijdsgroepen.

De meeste mensen hebben een stereotype beeld van een alcoholist. In werkelijkheid worden er vijf verschillende soorten alcoholisten onderkend.

Clinici herkenden al lang verschillende manifestaties van alcoholisme en onderzoekers hebben geprobeerd te begrijpen waarom sommige alcoholisten herstellen met specifieke medicijnen en psychotherapieën, terwijl anderen dat niet doen. Pogingen om subtypen te identificeren waren voornamelijk gericht op personen die in het ziekenhuis werden opgenomen of anderszins voor hun alcoholisme werden behandeld.

Uit recente rapporten van het National Epidemiological Survey on Alcohol and Related Conditions (NESARC) van NIAAA, een nationaal representatief epidemiologisch onderzoek naar alcohol-, drugs- en psychische stoornissen in de Verenigde Staten, blijkt echter dat slechts ongeveer een kwart van de mensen met alcoholisme ooit behandeling heeft gehad. Dit betekent dat een aanzienlijk deel van de alcoholverslaafden niet vertegenwoordigd was in eerdere onderzoeken die werden gebruikt om subtypen van de ziekte te definiëren.

In een recente studie werden geavanceerde statistische methoden gebruikt om gegevens van NESARC te analyseren. De analyse was gericht op 1484 respondenten die voldeden aan de diagnostische criteria voor alcoholafhankelijkheid en bevatte zowel alcoholisten in behandeling als alcoholisten die nooit behandeld waren.

De onderzoekers identificeerden unieke subtypen van alcoholisme op basis van de familiegeschiedenis van de respondenten, de leeftijd waarop het normale drink- en alcoholprobleem begint, symptoompatronen van alcoholverslaving en -misbruik en de aanwezigheid van extra middelenmisbruik en psychische stoornissen.

1. Jongvolwassen subtype

31,5 % van de alcoholisten bestaat uit het jongvolwassen subtype. Zij drinken minder vaak dan de andere subtypen, maar als ze drinken, zullen ze het waarschijnlijk overdrijven (binge drinking). Ze komen meestal uit gezinnen waar weinig gedronken wordt, er is nauwelijks sprake van gelijktijdig gebruik van andere middelen of psychiatrische stoornissen en zij zoeken zelden hulp om te stoppen met drinken.

2. Jong antisociaal subtype

21% van de alcoholisten behoort tot dit subtype. Meestal halverwege de twintig en op jonge leeftijd begonnen met overmatig drinken. Meer dan de helft komt uit gezinnen waar sprake is van alcoholisme en ongeveer de helft lijdt aan een antisociale persoonlijkheidsstoornis. Ernstige depressie, bipolaire stoornis en angststoornissen komen veel voor. Meer dan 75% rookt en de meesten zijn tevens verslaafd aan cocaïne en opiaten. Meer dan een derde van deze groep zoekt hulp voor alcoholisme.

3. Functioneel subtype

19,5% van de alcoholisten bestaat uit het ‘hoog-functionerende’ subtype en is misschien wel het verst verwijderd van het alcoholische stereotype, hetgeen leidt tot ontkenning van de verslaving. Dit type is meestal van middelbare leeftijd, goed opgeleid, met stabiele banen en gezinnen. Ongeveer een derde heeft een multigenerationele familiegeschiedenis van alcoholisme, ongeveer een kwart heeft gedurende hun leven aan een ernstige depressie geleden en bijna 50% is roker.

4. Intermediair Familiaal subtype

19% van de alcoholisten behoort tot het Intermediair Familiaal Subtype. Zij zijn van middelbare leeftijd, hebben meestal een baan en ongeveer 50% komt uit gezinnen met multigenerationeel alcoholisme. Bijna de helft heeft een klinische depressie en 20% een bipolaire stoornis. Het grootse gedeelte van dit subtype rookt en bijna één op de vijf heeft problemen met het gebruik van cocaïne en marihuana. Slechts 25% gaat in behandeling.

5. Chronisch ernstig subtype

Dit is het zeldzaamste subtype, dat slechts 9% van de alcoholisten vertegenwoordigt. Het grootste gedeelte, behorend tot dit subtype is van middelbare leeftijd en heeft al vroeg een alcoholprobleem ontwikkeld. Dit gaat veelal gepaard met een antisociale persoonlijkheidsstoornis en criminaliteit. Bijna 80% komt uit families met multigenerationeel alcoholisme.

Van de vijf subtypes scoort dit type het hoogst op misbruik van andere middelen (marihuana, cocaïne, opiaten) en op andere psychiatrische stoornissen, waaronder depressie, bipolaire stoornis en angststoornissen. Deze groep heeft ook het hoogste percentage rokers. Twee derde van deze groep zoekt hulp, waardoor dit een relatief veel voorkomend type in de behandeling van alcoholisme is.

Een keer zwaar drinken hoeft geen probleem te zijn. Maar sommige gedragingen zijn indicatoren dat het drankgebruik problematisch wordt en er mogelijk sprake is van alcoholisme. Tekenen hiervan zijn onder meer:

• Verwaarlozing van verantwoordelijkheden (onderpresteren op het werk of op school, niet goed op de kinderen letten of verplichtingen niet nakomen door dronkenschap of een kater).
• Risico’s nemen (rijden onder invloed, alcohol drinken naast medicijngebruik; het eigen leven en de levens van anderen in gevaar brengen).
• Drinken om te ontspannen (in onze cultuur is het ‘normaal’ geworden om te drinken na een lange werkdag of na bijvoorbeeld een meningsverschil met een naaste, echter dit kan alcohol drinken tot een behoefte maken).
• Drinken ondanks relatieproblemen (blijven drinken met de wetenschap dat de partner/familie regelmatig ernstige kritiek uit op de drinkgewoonte; dit betekent veelal dat er sprake is van alcoholisme).

Hoewel sommige gedragingen zoals het drinken om te ontspannen of het nemen van risico’s na het drinken normaal lijken in onze cultuur, kunnen ze indicatoren zijn dat het drankgebruik problematisch wordt en dat er mogelijk sprake is van alcoholisme.

Nederlandse wetenschappelijke studies over alcoholisme en de verschillende subtypes van alcoholisten:

“Vijf subtypen van alcoholisten in Nederland” (2016) door J.M. Boertien en A.E. Goudriaan. Dit onderzoek heeft betrekking op de identificatie van vijf subtypen van alcoholisten in Nederland op basis van hun drinkgedrag, symptomen van alcoholverslaving en andere factoren. Het onderzoek maakte gebruik van gegevens van de NESARC en heeft als doel om de behandeling van alcoholverslaving te verbeteren door te zorgen dat deze beter aansluit op de specifieke behoeften van elke subtype.

“Bepalen van subtypen van alcoholisten” (2013) door J.J. De Graaf, A.E. Goudriaan en W. Van Den Brink. Dit onderzoek heeft als doel om de verschillende subtypen van alcoholisten te bepalen en om te onderzoeken of deze subtypen verschillen in hun behandelingsrespons. Het onderzoek maakte gebruik van gegevens van de NESARC en toonde aan dat de vijf subtypen van alcoholisten zoals geïdentificeerd in het Amerikaanse onderzoek ook in Nederland voorkomen.

“Psychopathologische subtypen van alcoholisten” (2011) door E.M. Van De Glind, M. Van Den Brink en W. Van Den Brink. Dit onderzoek heeft als doel om te onderzoeken of psychopathologische subtypen van alcoholisten zich onderscheiden op basis van hun psychopathologie en hun behandelingsrespons. Het onderzoek toonde aan dat verschillende subtypen van alcoholisten zich inderdaad onderscheiden op basis van hun psychopathologie en hun behandelingsrespons.

“De rol van genetica bij de ontwikkeling van alcoholisme” (2015) door J. Smit, D.I. Boomsma en G. Willemsen. Dit onderzoek onderzocht de rol van genetica bij de ontwikkeling van alcoholisme. Het onderzoek toonde aan dat genetische factoren bijdragen aan het risico op het ontwikkelen van alcoholisme en dat deze factoren ook een rol spelen bij de verschillende subtypen van alcoholisten.