Verslaafd aan sociale media? Hoe beperk ik mijn schermtijd?

Goed voorbeeld doet volgen

In Hilversum vond het My First Smartphone Festival plaats waar ouders en kinderen samen leren hoe ze de schermtijd op tablets en smartphones kunnen beheersen. Het doel is om samen een balans te (leren) vinden in verantwoord smartphone gedrag; schermtijd dus.

Zorgen over schermtijd, is er sprake van verslaving?

In Nederland besteden Nederlandse jongeren ongeveer zes uur per dag aan hun mobiele telefoon. Dat staat nog los van gamen op een spelcomputer. Van die zes uur zitten ze maar liefst tweeënhalf uur op sociale media (TikTok, Snapchat, etc.).

Volgens neuropsychiater Theo Compernolle, die in de Volkskrant aan het woord komt over het vinden van een schermtijd-balans, lopen kinderen zo het risico om een “brokkelbrein” te ontwikkelen. Als je last hebt van een brokkelbrein, dan is het langdurig vasthouden van de aandacht bij een taak lastig.

Praktische tips voor gezond schermgebruik

Om een gezonde balans te vinden in schermtijd kun je het volgende doen:

• Stel limieten in: Beperk de totale schermtijd. Zowel iOS als Android bieden functies zoals ‘Schermtijd’ en ‘Digitaal Welzijn’ om dit te monitoren en meldingen te ontvangen bij overschrijding van de ingestelde limiet.
• Vaste momenten: Beperk het continu checken van berichten. Dit vermindert stress en verhoogt de concentratie.
• Schermvrije zones: Maak afspraken om bepaalde ruimtes, zoals de eettafel of slaapkamer, vrij te houden van telefoongebruik. Dit bevordert bewuster eten en een betere nachtrust.
• Beweeg met je scherm: Moedig activiteiten aan waarbij beweging en schermgebruik gecombineerd worden, zoals het volgen van sport-, yoga- of dansvideo’s. Zo combineer je lichaamsbeweging met technologie.
• Eén scherm tegelijk: Vermijd het gelijktijdig gebruiken van meerdere schermen. Focus bijvoorbeeld op een film zonder tussendoor op je telefoon te kijken, om overprikkeling te voorkomen.

Communicatie en voorbeeldgedrag

Natuurlijk kun je nog veel meer doen om ervoor te zorgen dat de totale schermtijd van jou of je kinderen omlaaggaat. Door goed te praten samen over de voor- en nadelen bijvoorbeeld. Geef als ouder het goede voorbeeld en stel samen met je kinderen richtlijnen op waar iedereen binnen het gezin zich aan moet houden.

Hoeveel tijd besteed je aan TikTok of Snapchat?

Het vinden van een balans in schermgebruik voor sociale media apps blijft een uitdaging voor veel gezinnen. Door bewust om te gaan met schermtijd, duidelijke afspraken te maken en open te communiceren, kunnen zowel ouders als kinderen profiteren van de voordelen van technologie zonder de nadelige effecten ervan te ondervinden.

Ben ik verslaafd aan sociale media?

Ben je bang dat er een probleem is met het schermgebruik van jezelf of van je kinderen? Zit je urenlang op TikTok of Snapchat? Mogelijk spreken we dan van een verslaving. Van een verslaving is sprake als het scherm (laptop, tablet, mobiel) en de apps die je gebruikt je dagelijks leven zeer beïnvloeden en je er niet of heel moeilijk mee kunt stoppen (zelfs als je dat echt wil).

Enkele signalen die aangeven dat er mogelijk sprake is van een verslaving aan een beeldscherm, mobiel of computer:

• Zonder duidelijke reden voel je een hele sterke drang om je telefoon of computer te gebruiken;
• Je raakt geïrriteerd als je geen toegang hebt tot je apparaat;
• Je gebruik je computer of mobiel om stress of negatieve gevoelens te onderdrukken;
• Je zit veel langer achter je beeldscherm dan je van plan was;
• Je verwaarloost je werk of sociale verplichtingen door het schermgebruik;
• Je grijpt de hele dag onbewust naar je telefoon, wat je ook aan het doen bent op dat moment;
• Je slaapt slechter door te veel schermgebruik;
• Je hebt lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, droge ogen, of pijn in je nek en schouders.

De psycholoog weet het precies

Ga niet zelf op internet zoeken om antwoorden te vinden op de vraag of je wel of geen verslaving aan TikTok of Snapchat hebt, maar ga met de huisarts praten of neem vrijblijvend contact op met een instelling die verslaving aan beeldschermen of sociale media behandelt.

We spreken doorgaans van een schermtijd, sociale media of tiktok verslaving als je mobiel of computer (denk ook aan online gamen) je dagelijks functioneren belemmert. Wil je stoppen met gamen of je schermtijd minimaliseren, maar vind je dat lastig of zelfs “niet te doen”? Dan is er professionele hulp beschikbaar die je kan helpen om dit op de juiste manier aan te pakken.